Osiris (pol. Ozyrys)
mit. egip. jedno z najważniejszych bóstw staroż. Egiptu; gł. aspekty Ozyrysa: 1) uosobienie zmarłego faraona; 2) bóstwo wegetacji i wiosennego odrodzenia przyrody; 3) bóstwo zmarłych; 4) bóstwo płodności; wg mitu z Heliopolis, Ozyrys był synem Geba i Nut, bratem i mężem Izydy, ojcem Horusa; jako król ziemski Ozyrys został zamordowany przez swego brata Seta, zmumifikowany, a po przywróceniu do życia, stał się królem świata zmarłych (natomiast Horus, po walce z Setem, odzyskał król. władzę na ziemi); mit ten był corocznie odtwarzany podczas święta zmarłych; gł. ośr. kultu Abydos i Busiris (ob. Abu Sir Bana); przedstawiany jako mumia w koronie Górnego Egiptu ozdobionej piórami (tzw. korona atef), często w towarzystwie Izydy.